Ana loda....
|
Latsa & Riƙe don Ja Shi Gabaɗaya |
|||
|
Danna nan don rufewa |
|||
Tambaya 1 Rahoto
AGỤMAGỤ
Nka dị na Ntị dabara n’ejije
Tambaya 2 Rahoto
ỤTỌASỤSỤ
Nke bụ ụdampụta na ndị a bụ
Tambaya 3 Rahoto
AGHỌTAAZAA
Gụọ ederede ọbụla na ndị a, zaa ajụjụ niile sitere na ha.
Ederede II
Nkechi bụ nwata nwaagbọgho bitụrụ mma aka, too ma kwụrụ chim. Eze dị ya n’ ọnụ na-enwu ka anyanwụ ụtụtụ. Nne na nna ya hụrụ ya n’anya nke ukwu n’ ihi na o bụ ọtu mkpụrụ anya ji isi ụgwọ.
Mgbe Nkechi ruru afo iri na asaa, isi bidoro nwube ya ọkụ. O nwekwaghi onye ọ na-atụ egwu. Ọ mechara banye mahadum dị na Nsụkka bụ ebe ọ na-amu etu ọ ga-esi bụrụ onyeokaiwu. O bidoro na-epiogharị. Ihe kachasị njọ bụ na Nkechi na-eso ụmụnwoke ndị
Lụrụla nwaanyị. Ọ nakwaghi anọ n’ụlọakwụkwọ ma ya fọdụ ịgụ akwụkwọ. E mechara chụọ ya n’ ụlọakwụkwọ maka na ọ dara ule ihe-ọmụmụ niile o mere n’afọ nke abụọ ya. Otu mgbe ahụkwa ka nne na nna ya nwụrụ n’ihe mgberede okporoụzo. Mma Nkechi rụrụ mgbe ọ tụụrụ ime ọkwa. O mechara buru afọ ime a gbafuo. Nkechi eriela Ihe oji maka ya mụrụ anya, ura eburu ya.
Nke Nkechi na-amụ na mahadum bụ
Tambaya 4 Rahoto
AGHỌTAAZAA
Gụọ ederede ọbụla na ndị a, zaa ajụjụ niile sitere na ha.
Ederede III
Ijeọma bitụrụ mma aka. Ọ bụghị naanị nke a, ọ na-anụrụ ndị mụrụ ya ihe ma na-aga ozi nke ọma. Na Klaasị ha, o nwere ndị enyi abụọ ntị fere azụ. Ha bụ Ijeego na Ọbịaraeri. Ha ji ụkwụ ebi okazi. Ha si n’otu obodo ha efere n’ọzọ ebe ha na ụmụnwoke na-eri ma na-aṅụ. Anya anaghị ahụ ha n’ụlọakwụkwọ n’ihi na mgbe niile ha nọ na njem. Ụmụagbọghọ ndị a amaghị na ihe na-atọ ụtọ na-elukwa ilu. N’otu oge, ha natara ozi n’ekwentị nke toro ha nnukwu otito maka mma ha ma gwakwa ha bịawa Warrị ebe mkpori ndụ juru. Ndi kpọrọ ha bụ ụmụokorobịa abụọ ndị na-aza Okondo na Otondo n’otu n’otu. Ihe eji mara ha bu isogbhari ụmụnwaanyi n’azu. Ijeego na enyi ya nwaanyị binyeere ụmụnwoke ndị a ịzuụka abụọ, n’agbanyeghị na ha bụ ụmụakwụkwọ. Ka izu asaa gachara, ụmụagbọghọ ndị a adaa ọrịa. Ka e mechara nnyocha ọrịa ha n’ulọọgwụ, e kwuru na ha na-arịa ọrịa mmịnwụ, ọrịa obirinajaọcha a naghị agwọta agwọta. Ugbua, eke na ihe o loro atogbọrọla.
Nke e ji amalite edemede ekwumekwu na ndị a bụ
Tambaya 5 Rahoto
AGHỌTAAZAA
Gụọ ederede ọbụla na ndị a, zaa ajụjụ niile sitere na ha.
Ederede II
Nkechi bụ nwata nwaagbọgho bitụrụ mma aka, too ma kwụrụ chim. Eze dị ya n’ ọnụ na-enwu ka anyanwụ ụtụtụ. Nne na nna ya hụrụ ya n’anya nke ukwu n’ ihi na o bụ ọtu mkpụrụ anya ji isi ụgwọ.
Mgbe Nkechi ruru afo iri na asaa, isi bidoro nwube ya ọkụ. O nwekwaghi onye ọ na-atụ egwu. Ọ mechara banye mahadum dị na Nsụkka bụ ebe ọ na-amu etu ọ ga-esi bụrụ onyeokaiwu. O bidoro na-epiogharị. Ihe kachasị njọ bụ na Nkechi na-eso ụmụnwoke ndị
Lụrụla nwaanyị. Ọ nakwaghi anọ n’ụlọakwụkwọ ma ya fọdụ ịgụ akwụkwọ. E mechara chụọ ya n’ ụlọakwụkwọ maka na ọ dara ule ihe-ọmụmụ niile o mere n’afọ nke abụọ ya. Otu mgbe ahụkwa ka nne na nna ya nwụrụ n’ihe mgberede okporoụzo. Mma Nkechi rụrụ mgbe ọ tụụrụ ime ọkwa. O mechara buru afọ ime a gbafuo. Nkechi eriela Ihe oji maka ya mụrụ anya, ura eburu ya.
Otu mkpụrụ anya ji isi ụgwọ pụtara
Tambaya 6 Rahoto
ỤTỌASỤSỤ
Nke nwere mọfịm atọ na ndị a bụ
Tambaya 7 Rahoto
AGỤMAGỤ
Omume Njọkụ na Nka dị na Ntị gosịrị ya dịka
Tambaya 8 Rahoto
AGỤMAGỤ
‘E nye anyị chance’ n’Uche Bu Akpa, odeabụ na-ekwu na
Tambaya 9 Rahoto
AGHỌTAAZAA
Gụọ ederede ọbụla na ndị a, zaa ajụjụ niile sitere na ha.
Ederede III
Ijeọma bitụrụ mma aka. Ọ bụghị naanị nke a, ọ na-anụrụ ndị mụrụ ya ihe ma na-aga ozi nke ọma. Na Klaasị ha, o nwere ndị enyi abụọ ntị fere azụ. Ha bụ Ijeego na Ọbịaraeri. Ha ji ụkwụ ebi okazi. Ha si n’otu obodo ha efere n’ọzọ ebe ha na ụmụnwoke na-eri ma na-aṅụ. Anya anaghị ahụ ha n’ụlọakwụkwọ n’ihi na mgbe niile ha nọ na njem. Ụmụagbọghọ ndị a amaghị na ihe na-atọ ụtọ na-elukwa ilu. N’otu oge, ha natara ozi n’ekwentị nke toro ha nnukwu otito maka mma ha ma gwakwa ha bịawa Warrị ebe mkpori ndụ juru. Ndi kpọrọ ha bụ ụmụokorobịa abụọ ndị na-aza Okondo na Otondo n’otu n’otu. Ihe eji mara ha bu isogbhari ụmụnwaanyi n’azu. Ijeego na enyi ya nwaanyị binyeere ụmụnwoke ndị a ịzuụka abụọ, n’agbanyeghị na ha bụ ụmụakwụkwọ. Ka izu asaa gachara, ụmụagbọghọ ndị a adaa ọrịa. Ka e mechara nnyocha ọrịa ha n’ulọọgwụ, e kwuru na ha na-arịa ọrịa mmịnwụ, ọrịa obirinajaọcha a naghị agwọta agwọta. Ugbua, eke na ihe o loro atogbọrọla.
Izu asaa n’Igbo bụ
Tambaya 10 Rahoto
AGHỌTAAZAA
Gụọ ederede ọbụla na ndị a, zaa ajụjụ niile sitere na ha.
Ederede III
Ijeọma bitụrụ mma aka. Ọ bụghị naanị nke a, ọ na-anụrụ ndị mụrụ ya ihe ma na-aga ozi nke ọma. Na Klaasị ha, o nwere ndị enyi abụọ ntị fere azụ. Ha bụ Ijeego na Ọbịaraeri. Ha ji ụkwụ ebi okazi. Ha si n’otu obodo ha efere n’ọzọ ebe ha na ụmụnwoke na-eri ma na-aṅụ. Anya anaghị ahụ ha n’ụlọakwụkwọ n’ihi na mgbe niile ha nọ na njem. Ụmụagbọghọ ndị a amaghị na ihe na-atọ ụtọ na-elukwa ilu. N’otu oge, ha natara ozi n’ekwentị nke toro ha nnukwu otito maka mma ha ma gwakwa ha bịawa Warrị ebe mkpori ndụ juru. Ndi kpọrọ ha bụ ụmụokorobịa abụọ ndị na-aza Okondo na Otondo n’otu n’otu. Ihe eji mara ha bu isogbhari ụmụnwaanyi n’azu. Ijeego na enyi ya nwaanyị binyeere ụmụnwoke ndị a ịzuụka abụọ, n’agbanyeghị na ha bụ ụmụakwụkwọ. Ka izu asaa gachara, ụmụagbọghọ ndị a adaa ọrịa. Ka e mechara nnyocha ọrịa ha n’ulọọgwụ, e kwuru na ha na-arịa ọrịa mmịnwụ, ọrịa obirinajaọcha a naghị agwọta agwọta. Ugbua, eke na ihe o loro atogbọrọla.
‘Eke na ihe o loro atọgbọrọla’ bụ
Tambaya 11 Rahoto
AGHỌTAAZAA
Gụọ ederede ọbụla na ndị a, zaa ajụjụ niile sitere na ha.
Ederede II
Nkechi bụ nwata nwaagbọgho bitụrụ mma aka, too ma kwụrụ chim. Eze dị ya n’ ọnụ na-enwu ka anyanwụ ụtụtụ. Nne na nna ya hụrụ ya n’anya nke ukwu n’ ihi na o bụ ọtu mkpụrụ anya ji isi ụgwọ.
Mgbe Nkechi ruru afo iri na asaa, isi bidoro nwube ya ọkụ. O nwekwaghi onye ọ na-atụ egwu. Ọ mechara banye mahadum dị na Nsụkka bụ ebe ọ na-amu etu ọ ga-esi bụrụ onyeokaiwu. O bidoro na-epiogharị. Ihe kachasị njọ bụ na Nkechi na-eso ụmụnwoke ndị
Lụrụla nwaanyị. Ọ nakwaghi anọ n’ụlọakwụkwọ ma ya fọdụ ịgụ akwụkwọ. E mechara chụọ ya n’ ụlọakwụkwọ maka na ọ dara ule ihe-ọmụmụ niile o mere n’afọ nke abụọ ya. Otu mgbe ahụkwa ka nne na nna ya nwụrụ n’ihe mgberede okporoụzo. Mma Nkechi rụrụ mgbe ọ tụụrụ ime ọkwa. O mechara buru afọ ime a gbafuo. Nkechi eriela Ihe oji maka ya mụrụ anya, ura eburu ya.
A chụrụ Nkechi na mahadum maka na ọ dara ule
Bayanin Amsa
The question is asking why Nkechi was taken to the town hall. The answer is that it was because of her exceptional intelligence, as indicated by the phrase "ihe-ọmụmụ niile o mere n’afọ nke abụọ ya" which means "all the knowledge she had acquired at her young age." Therefore, the correct option is "iheọmụmụ ya niile n’afọ nke abụọ," which means "all the knowledge she had acquired."
Tambaya 12 Rahoto
ỤTỌASỤSỤ
Mọfịm nwere ike iweta otu n’ime ihe ndị a.
Tambaya 13 Rahoto
AGỤMAGỤ
N’ abụ ‘Ihe Ụwa’ n’ Echiche, odeabụ na-ekwu na
Tambaya 14 Rahoto
AGHỌTAAZAA
Gụọ ederede ọbụla na ndị a, zaa ajụjụ niile sitere na ha.
Ederede III
Ijeọma bitụrụ mma aka. Ọ bụghị naanị nke a, ọ na-anụrụ ndị mụrụ ya ihe ma na-aga ozi nke ọma. Na Klaasị ha, o nwere ndị enyi abụọ ntị fere azụ. Ha bụ Ijeego na Ọbịaraeri. Ha ji ụkwụ ebi okazi. Ha si n’otu obodo ha efere n’ọzọ ebe ha na ụmụnwoke na-eri ma na-aṅụ. Anya anaghị ahụ ha n’ụlọakwụkwọ n’ihi na mgbe niile ha nọ na njem. Ụmụagbọghọ ndị a amaghị na ihe na-atọ ụtọ na-elukwa ilu. N’otu oge, ha natara ozi n’ekwentị nke toro ha nnukwu otito maka mma ha ma gwakwa ha bịawa Warrị ebe mkpori ndụ juru. Ndi kpọrọ ha bụ ụmụokorobịa abụọ ndị na-aza Okondo na Otondo n’otu n’otu. Ihe eji mara ha bu isogbhari ụmụnwaanyi n’azu. Ijeego na enyi ya nwaanyị binyeere ụmụnwoke ndị a ịzuụka abụọ, n’agbanyeghị na ha bụ ụmụakwụkwọ. Ka izu asaa gachara, ụmụagbọghọ ndị a adaa ọrịa. Ka e mechara nnyocha ọrịa ha n’ulọọgwụ, e kwuru na ha na-arịa ọrịa mmịnwụ, ọrịa obirinajaọcha a naghị agwọta agwọta. Ugbua, eke na ihe o loro atogbọrọla.
‘Ijeọma bitụrụ mma aka’ na-akọwa na Ijeoma
Tambaya 15 Rahoto
AGHỌTAAZAA
Gụọ ederede ọbụla na ndị a, zaa ajụjụ niile sitere na ha.
Ederede III
Ijeọma bitụrụ mma aka. Ọ bụghị naanị nke a, ọ na-anụrụ ndị mụrụ ya ihe ma na-aga ozi nke ọma. Na Klaasị ha, o nwere ndị enyi abụọ ntị fere azụ. Ha bụ Ijeego na Ọbịaraeri. Ha ji ụkwụ ebi okazi. Ha si n’otu obodo ha efere n’ọzọ ebe ha na ụmụnwoke na-eri ma na-aṅụ. Anya anaghị ahụ ha n’ụlọakwụkwọ n’ihi na mgbe niile ha nọ na njem. Ụmụagbọghọ ndị a amaghị na ihe na-atọ ụtọ na-elukwa ilu. N’otu oge, ha natara ozi n’ekwentị nke toro ha nnukwu otito maka mma ha ma gwakwa ha bịawa Warrị ebe mkpori ndụ juru. Ndi kpọrọ ha bụ ụmụokorobịa abụọ ndị na-aza Okondo na Otondo n’otu n’otu. Ihe eji mara ha bu isogbhari ụmụnwaanyi n’azu. Ijeego na enyi ya nwaanyị binyeere ụmụnwoke ndị a ịzuụka abụọ, n’agbanyeghị na ha bụ ụmụakwụkwọ. Ka izu asaa gachara, ụmụagbọghọ ndị a adaa ọrịa. Ka e mechara nnyocha ọrịa ha n’ulọọgwụ, e kwuru na ha na-arịa ọrịa mmịnwụ, ọrịa obirinajaọcha a naghị agwọta agwọta. Ugbua, eke na ihe o loro atogbọrọla.
‘Ijeọma bitụrụ mma aka’ na-akọwa na Ijeoma
Tambaya 16 Rahoto
ỤTỌASỤSỤ
Olu + ike – Oliike bụ ọmụmaatụ
Tambaya 17 Rahoto
AGỤMAGỤ
N’ Echiche, abu ‘Ezi umunne” naekwu na
Bayanin Amsa
The phrase "Ezi umunne" in Echiche language means "the firstborn in a family or community." It is an important and highly respected position in Igbo culture. The firstborn is often considered the head of the family, responsible for leading and providing for their younger siblings and other family members. Therefore, the option that best describes the meaning of "Ezi umunne" is "ezi ụmụnne dị nnukwu mkpa," which means "the firstborn is highly esteemed."
Tambaya 18 Rahoto
AGHỌTAAZAA
Gụọ ederede ọbụla na ndị a, zaa ajụjụ niile sitere na ha.
Ederede II
Nkechi bụ nwata nwaagbọgho bitụrụ mma aka, too ma kwụrụ chim. Eze dị ya n’ ọnụ na-enwu ka anyanwụ ụtụtụ. Nne na nna ya hụrụ ya n’anya nke ukwu n’ ihi na o bụ ọtu mkpụrụ anya ji isi ụgwọ.
Mgbe Nkechi ruru afo iri na asaa, isi bidoro nwube ya ọkụ. O nwekwaghi onye ọ na-atụ egwu. Ọ mechara banye mahadum dị na Nsụkka bụ ebe ọ na-amu etu ọ ga-esi bụrụ onyeokaiwu. O bidoro na-epiogharị. Ihe kachasị njọ bụ na Nkechi na-eso ụmụnwoke ndị
Lụrụla nwaanyị. Ọ nakwaghi anọ n’ụlọakwụkwọ ma ya fọdụ ịgụ akwụkwọ. E mechara chụọ ya n’ ụlọakwụkwọ maka na ọ dara ule ihe-ọmụmụ niile o mere n’afọ nke abụọ ya. Otu mgbe ahụkwa ka nne na nna ya nwụrụ n’ihe mgberede okporoụzo. Mma Nkechi rụrụ mgbe ọ tụụrụ ime ọkwa. O mechara buru afọ ime a gbafuo. Nkechi eriela Ihe oji maka ya mụrụ anya, ura eburu ya.
Site n’ihe ị gụrụ n’ederede a, agwa ọjọọ
Tambaya 19 Rahoto
AGỤMAGỤ
N’ Ụwa Bụ Agba, onye gbara Dkt. Ụzọma ume, sị ya gaa n’ihu n’ọkwa ọhụrụ e nyere ya bụ
Tambaya 20 Rahoto
OMENALA NA EWUMEWE
N’ala Igbo, ichere onye ọbịa ọjị gosipụtara
Tambaya 21 Rahoto
ỤTỌASỤSỤ
Echere m na ọ bụ ezigbo mmadu. N’ahịrịọkwu a, re’ na-egosi
Tambaya 22 Rahoto
OMENALA NA EWUMEWE
Ndi na-agba afa bụ ndị
Tambaya 23 Rahoto
AGHỌTAAZAA
Gụọ ederede ọbụla na ndị a, zaa ajụjụ niile sitere na ha.
Ederede II
Nkechi bụ nwata nwaagbọgho bitụrụ mma aka, too ma kwụrụ chim. Eze dị ya n’ ọnụ na-enwu ka anyanwụ ụtụtụ. Nne na nna ya hụrụ ya n’anya nke ukwu n’ ihi na o bụ ọtu mkpụrụ anya ji isi ụgwọ.
Mgbe Nkechi ruru afo iri na asaa, isi bidoro nwube ya ọkụ. O nwekwaghi onye ọ na-atụ egwu. Ọ mechara banye mahadum dị na Nsụkka bụ ebe ọ na-amu etu ọ ga-esi bụrụ onyeokaiwu. O bidoro na-epiogharị. Ihe kachasị njọ bụ na Nkechi na-eso ụmụnwoke ndị
Lụrụla nwaanyị. Ọ nakwaghi anọ n’ụlọakwụkwọ ma ya fọdụ ịgụ akwụkwọ. E mechara chụọ ya n’ ụlọakwụkwọ maka na ọ dara ule ihe-ọmụmụ niile o mere n’afọ nke abụọ ya. Otu mgbe ahụkwa ka nne na nna ya nwụrụ n’ihe mgberede okporoụzo. Mma Nkechi rụrụ mgbe ọ tụụrụ ime ọkwa. O mechara buru afọ ime a gbafuo. Nkechi eriela Ihe oji maka ya mụrụ anya, ura eburu ya.
Otu mkpụrụ anya ji isi ụgwọ pụtara
Tambaya 24 Rahoto
AGHỌTAAZAA
Gụọ ederede ọbụla na ndị a, zaa ajụjụ niile sitere na ha.
Ederede II
Nkechi bụ nwata nwaagbọgho bitụrụ mma aka, too ma kwụrụ chim. Eze dị ya n’ ọnụ na-enwu ka anyanwụ ụtụtụ. Nne na nna ya hụrụ ya n’anya nke ukwu n’ ihi na o bụ ọtu mkpụrụ anya ji isi ụgwọ.
Mgbe Nkechi ruru afo iri na asaa, isi bidoro nwube ya ọkụ. O nwekwaghi onye ọ na-atụ egwu. Ọ mechara banye mahadum dị na Nsụkka bụ ebe ọ na-amu etu ọ ga-esi bụrụ onyeokaiwu. O bidoro na-epiogharị. Ihe kachasị njọ bụ na Nkechi na-eso ụmụnwoke ndị
Lụrụla nwaanyị. Ọ nakwaghi anọ n’ụlọakwụkwọ ma ya fọdụ ịgụ akwụkwọ. E mechara chụọ ya n’ ụlọakwụkwọ maka na ọ dara ule ihe-ọmụmụ niile o mere n’afọ nke abụọ ya. Otu mgbe ahụkwa ka nne na nna ya nwụrụ n’ihe mgberede okporoụzo. Mma Nkechi rụrụ mgbe ọ tụụrụ ime ọkwa. O mechara buru afọ ime a gbafuo. Nkechi eriela Ihe oji maka ya mụrụ anya, ura eburu ya.
Site n’ihe ị gụrụ n’ederede a, agwa ọjọọ
Tambaya 25 Rahoto
AGỤMAGỤ
N’abụ ‘Akọ bụ ndụ’ n’Uche Bu Akpa, odeabụ na-agwa anyị na
Bayanin Amsa
The question is asking for the lesson learned or the main idea in the story 'Akọ bụ ndụ' in the book 'Uche Bu Akpa'. - "E ji nwayoọ eso ụwa" means "We should live in harmony with one another". - "Onye jisie ike, o ruo ala eze" means "Whoever uses their strength, takes the king's land". - "Ụwa bụ onye mere ike ya" means "The world belongs to those who are strong". - "Ike keta o rie" means "The fourth finger does not eat". So, the answer would be "We should live in harmony with one another". This is because the story 'Akọ bụ ndụ' teaches that by working together and helping each other, we can achieve great things and overcome challenges.
Tambaya 26 Rahoto
AGỤMAGỤ
Isiokwu pụtara ihe n’ejije Nka dị na Ntị bụ
Bayanin Amsa
The phrase "Isiokwu pụtara ihe n'ejije Nka dị na Ntị" is an Igbo proverb that means "The tortoise heard a piece of news and went into the forest to spread it." The answer that best represents this proverb is "agwa ọjọọ" which means "gossip" or "rumor." Just like the tortoise in the proverb, people who spread gossip or rumors usually hear a piece of news and go around sharing it without verifying its accuracy, often causing unnecessary chaos and confusion.
Tambaya 27 Rahoto
AGỤMAGỤ
Nsogbu odee wepụtara n’ejije Obidiya bụ
Bayanin Amsa
The question is asking about the main issue or problem in the story of "Obidiya". To answer this question, we need to identify the central conflict or challenge faced by the main character, Obidiya. Among the given options: - "Ikpe ala na nsogbu na-esote ya" means "theft of yams and the resulting problem." - "Ibu agha n’obodo dị iche iche" means "conflict or fighting in the community." - "Obidiya na obi ọjọọ ya" means "Obidiya and his strong will or determination." - "Ihe ụkọ na enweghị ego" means "lack of money to pay a debt." Out of these options, "ikpe ala na nsogbu na-esote ya" refers to the main issue in the story, which is the theft of Obidiya's yams and the resulting problem that he faces in trying to recover them. Therefore, this option is the correct answer to the question.
Tambaya 28 Rahoto
OMENALA NA EWUMEWE
Ebe ọ bụla a tụrụ nzu gosiri na ebe ahụ dị
Tambaya 29 Rahoto
AGỤMAGỤ
N’ Ụwa Bụ Agba, e ji agwa ndị prọfesọ teghete gosịpụta na
Tambaya 30 Rahoto
AGỤMAGỤ
N’ Ụwa Mgbede, aha nne Ọnwudiwe bụ
Tambaya 32 Rahoto
ỤTỌASỤSỤ
Nke nwere ike ịdị na ngwụcha mkpụrụokwu na ndị a bụ
Tambaya 33 Rahoto
ỤTỌASỤSỤ
Nke bụ ụdamkpi na ndị a bụ
Tambaya 34 Rahoto
AGỤMAGỤ
‘Nzọgbu, nzọgbu, enyi mba, enyi’ bụ abụ
Bayanin Amsa
The phrase "Nzọgbu, nzọgbu, enyi mba, enyi" is an example of which of the following? The answer is "Agha" which means a war cry or battle chant used in Igbo culture. The phrase is often used to rally and motivate troops or people during times of war or conflict.
Tambaya 35 Rahoto
ỤTỌASỤSỤ
Mkpụrụokwu a bụ ‘ntụtụisi’ nwere nkejiokwu
Bayanin Amsa
The word "ntụtụisi" is a compound word in Igbo language which consists of two parts: "ntụtụ" which means "head" and "isi" which means "top". Therefore, the meaning of "ntụtụisi" is "top of the head" or "scalp".
Tambaya 36 Rahoto
AGHỌTAAZAA
Gụọ ederede ọbụla na ndị a, zaa ajụjụ niile sitere na ha.
Ederede II
Nkechi bụ nwata nwaagbọgho bitụrụ mma aka, too ma kwụrụ chim. Eze dị ya n’ ọnụ na-enwu ka anyanwụ ụtụtụ. Nne na nna ya hụrụ ya n’anya nke ukwu n’ ihi na o bụ ọtu mkpụrụ anya ji isi ụgwọ.
Mgbe Nkechi ruru afo iri na asaa, isi bidoro nwube ya ọkụ. O nwekwaghi onye ọ na-atụ egwu. Ọ mechara banye mahadum dị na Nsụkka bụ ebe ọ na-amu etu ọ ga-esi bụrụ onyeokaiwu. O bidoro na-epiogharị. Ihe kachasị njọ bụ na Nkechi na-eso ụmụnwoke ndị
Lụrụla nwaanyị. Ọ nakwaghi anọ n’ụlọakwụkwọ ma ya fọdụ ịgụ akwụkwọ. E mechara chụọ ya n’ ụlọakwụkwọ maka na ọ dara ule ihe-ọmụmụ niile o mere n’afọ nke abụọ ya. Otu mgbe ahụkwa ka nne na nna ya nwụrụ n’ihe mgberede okporoụzo. Mma Nkechi rụrụ mgbe ọ tụụrụ ime ọkwa. O mechara buru afọ ime a gbafuo. Nkechi eriela Ihe oji maka ya mụrụ anya, ura eburu ya.
A chụrụ Nkechi na mahadum maka na ọ dara ule
Tambaya 37 Rahoto
ỤTỌASỤSỤ
N’ Igbo, ‘syllable’ bụ
Tambaya 38 Rahoto
ỤTỌASỤSỤ
He is excited about his promotion. Ntụghari ahịrịokwu a bụ
Tambaya 39 Rahoto
OMENALA NA EWUMEWE
Nke na-egosiputa chi onye na ndị a bụ
Tambaya 40 Rahoto
AGỤMAGỤ
Gwa m, ụlọ ọtụtụ mmadụ rụrụ ma otu onye agaa biri n’ime ya
Tambaya 41 Rahoto
AGHỌTAAZAA
Gụọ ederede ọbụla na ndị a, zaa ajụjụ niile sitere na ha.
Ederede III
Ijeọma bitụrụ mma aka. Ọ bụghị naanị nke a, ọ na-anụrụ ndị mụrụ ya ihe ma na-aga ozi nke ọma. Na Klaasị ha, o nwere ndị enyi abụọ ntị fere azụ. Ha bụ Ijeego na Ọbịaraeri. Ha ji ụkwụ ebi okazi. Ha si n’otu obodo ha efere n’ọzọ ebe ha na ụmụnwoke na-eri ma na-aṅụ. Anya anaghị ahụ ha n’ụlọakwụkwọ n’ihi na mgbe niile ha nọ na njem. Ụmụagbọghọ ndị a amaghị na ihe na-atọ ụtọ na-elukwa ilu. N’otu oge, ha natara ozi n’ekwentị nke toro ha nnukwu otito maka mma ha ma gwakwa ha bịawa Warrị ebe mkpori ndụ juru. Ndi kpọrọ ha bụ ụmụokorobịa abụọ ndị na-aza Okondo na Otondo n’otu n’otu. Ihe eji mara ha bu isogbhari ụmụnwaanyi n’azu. Ijeego na enyi ya nwaanyị binyeere ụmụnwoke ndị a ịzuụka abụọ, n’agbanyeghị na ha bụ ụmụakwụkwọ. Ka izu asaa gachara, ụmụagbọghọ ndị a adaa ọrịa. Ka e mechara nnyocha ọrịa ha n’ulọọgwụ, e kwuru na ha na-arịa ọrịa mmịnwụ, ọrịa obirinajaọcha a naghị agwọta agwọta. Ugbua, eke na ihe o loro atogbọrọla.
Akparamagwa Ijeọma nwere nke ndị enyi ya enweghị bụ
Tambaya 42 Rahoto
AGỤMAGỤ
N’ejije Obidiya, ilu a bụ ‘ọchụ nwa ọkụkọ nwe ada’ dabara n’ebe
Tambaya 43 Rahoto
AGỤMAGỤ
Aha onye dere Echiche bụ
Tambaya 44 Rahoto
AGHỌTAAZAA
Gụọ ederede ọbụla na ndị a, zaa ajụjụ niile sitere na ha.
Ederede III
Ijeọma bitụrụ mma aka. Ọ bụghị naanị nke a, ọ na-anụrụ ndị mụrụ ya ihe ma na-aga ozi nke ọma. Na Klaasị ha, o nwere ndị enyi abụọ ntị fere azụ. Ha bụ Ijeego na Ọbịaraeri. Ha ji ụkwụ ebi okazi. Ha si n’otu obodo ha efere n’ọzọ ebe ha na ụmụnwoke na-eri ma na-aṅụ. Anya anaghị ahụ ha n’ụlọakwụkwọ n’ihi na mgbe niile ha nọ na njem. Ụmụagbọghọ ndị a amaghị na ihe na-atọ ụtọ na-elukwa ilu. N’otu oge, ha natara ozi n’ekwentị nke toro ha nnukwu otito maka mma ha ma gwakwa ha bịawa Warrị ebe mkpori ndụ juru. Ndi kpọrọ ha bụ ụmụokorobịa abụọ ndị na-aza Okondo na Otondo n’otu n’otu. Ihe eji mara ha bu isogbhari ụmụnwaanyi n’azu. Ijeego na enyi ya nwaanyị binyeere ụmụnwoke ndị a ịzuụka abụọ, n’agbanyeghị na ha bụ ụmụakwụkwọ. Ka izu asaa gachara, ụmụagbọghọ ndị a adaa ọrịa. Ka e mechara nnyocha ọrịa ha n’ulọọgwụ, e kwuru na ha na-arịa ọrịa mmịnwụ, ọrịa obirinajaọcha a naghị agwọta agwọta. Ugbua, eke na ihe o loro atogbọrọla.
‘Ha ji ụkwụ ebi ọkazị’ na-egosị na ha
Tambaya 45 Rahoto
AGỤMAGỤ
Ihe e ji agwa prọfesọ Ọdịlị zipụta n’Ụwa Bụ Agba bụ na
Tambaya 46 Rahoto
ỤTỌASỤSỤ
N’okwu a bụ ‘AGỤMAGỤ’, ‘m’ bụ
Tambaya 47 Rahoto
AGHỌTAAZAA
Gụọ ederede ọbụla na ndị a, zaa ajụjụ niile sitere na ha.
Ederede III
Ijeọma bitụrụ mma aka. Ọ bụghị naanị nke a, ọ na-anụrụ ndị mụrụ ya ihe ma na-aga ozi nke ọma. Na Klaasị ha, o nwere ndị enyi abụọ ntị fere azụ. Ha bụ Ijeego na Ọbịaraeri. Ha ji ụkwụ ebi okazi. Ha si n’otu obodo ha efere n’ọzọ ebe ha na ụmụnwoke na-eri ma na-aṅụ. Anya anaghị ahụ ha n’ụlọakwụkwọ n’ihi na mgbe niile ha nọ na njem. Ụmụagbọghọ ndị a amaghị na ihe na-atọ ụtọ na-elukwa ilu. N’otu oge, ha natara ozi n’ekwentị nke toro ha nnukwu otito maka mma ha ma gwakwa ha bịawa Warrị ebe mkpori ndụ juru. Ndi kpọrọ ha bụ ụmụokorobịa abụọ ndị na-aza Okondo na Otondo n’otu n’otu. Ihe eji mara ha bu isogbhari ụmụnwaanyi n’azu. Ijeego na enyi ya nwaanyị binyeere ụmụnwoke ndị a ịzuụka abụọ, n’agbanyeghị na ha bụ ụmụakwụkwọ. Ka izu asaa gachara, ụmụagbọghọ ndị a adaa ọrịa. Ka e mechara nnyocha ọrịa ha n’ulọọgwụ, e kwuru na ha na-arịa ọrịa mmịnwụ, ọrịa obirinajaọcha a naghị agwọta agwọta. Ugbua, eke na ihe o loro atogbọrọla.
Akparamagwa Ijeọma nwere nke ndị enyi ya enweghị bụ
Tambaya 48 Rahoto
AGHỌTAAZAA
Gụọ ederede ọbụla na ndị a, zaa ajụjụ niile sitere na ha.
Ederede II
Nkechi bụ nwata nwaagbọgho bitụrụ mma aka, too ma kwụrụ chim. Eze dị ya n’ ọnụ na-enwu ka anyanwụ ụtụtụ. Nne na nna ya hụrụ ya n’anya nke ukwu n’ ihi na o bụ ọtu mkpụrụ anya ji isi ụgwọ.
Mgbe Nkechi ruru afo iri na asaa, isi bidoro nwube ya ọkụ. O nwekwaghi onye ọ na-atụ egwu. Ọ mechara banye mahadum dị na Nsụkka bụ ebe ọ na-amu etu ọ ga-esi bụrụ onyeokaiwu. O bidoro na-epiogharị. Ihe kachasị njọ bụ na Nkechi na-eso ụmụnwoke ndị
Lụrụla nwaanyị. Ọ nakwaghi anọ n’ụlọakwụkwọ ma ya fọdụ ịgụ akwụkwọ. E mechara chụọ ya n’ ụlọakwụkwọ maka na ọ dara ule ihe-ọmụmụ niile o mere n’afọ nke abụọ ya. Otu mgbe ahụkwa ka nne na nna ya nwụrụ n’ihe mgberede okporoụzo. Mma Nkechi rụrụ mgbe ọ tụụrụ ime ọkwa. O mechara buru afọ ime a gbafuo. Nkechi eriela Ihe oji maka ya mụrụ anya, ura eburu ya.
Nke Nkechi na-amụ na mahadum bụ
Tambaya 49 Rahoto
OMENALA NA EWUMEWE
A chọọ ichọpụta nke bụ eziokwu, ihe ndị Igbo na-eme bụ
Za ka so ka ci gaba da wannan aikin?